Często z różnych powodów osoba, która chce mieć kontrolę nad udziałami w spółce z o.o., nie uczestniczy w spółce osobiście jako wspólnik, pomimo poniesionego nakładu finansowego. Powodem tym może być np. zakaz konkurencji w związku ze sprawowaniem funkcji w innych spółkach. Często osoba taka przekazuje środki na wniesienie wkładu czy też nabycie udziałów w spółce zaufanej osobie z rodziny czy znajomych, która to osoba figuruje w rejestrze KRS jako wspólnik. Sytuacja taka jest jednak dla osoby wykładającej środki pieniężne ryzykowna, bowiem w przypadku konfliktu z osobą, która obejmuje udziały, inwestor nie ma zupełnie kontroli nad udziałami i podejmowaniem decyzji w spółce.
Ostatnimi czasy w takich sytuacjach popularne stało się uregulowanie tego typu relacji poprzez zawarcie umowy powiernictwa. Umowa taka nie jest uregulowana w kodeksie cywilnym, jednak jest dozwolona na podstawie przepisów o swobodzie umów, a ponadto niejednokrotnie umowa taka była już przedmiotem interpretacji indywidualnych oraz orzeczeń sądowych. W odniesieniu do postanowień umowy powierniczej należy stosować odpowiednio przepisy kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia.
W takiej umowie, powiernictwo polega na tym, że udziały w spółce obejmuje powiernik i to on widnieje w rejestrze przedsiębiorców KRS jako wspólnik. Jednak środki na nabycie tych udziałów przekazuje powierzający, i to on jest uprawniony do uzyskiwania wszelkich korzyści związanych z udziałami, co oczywiście należy wyraźnie zastrzec w umowie.
Zawarcie umowy powierniczej nie musi być ujawniane pozostałym wspólnikom spółki. Rzeczywisty nabywca udziałów występować będzie jedynie w umowie z powiernikiem. Natomiast wszelkie transakcje i czynności związane z nabyciem i posiadaniem udziałów, wykonywać będzie powiernik, we własnym imieniu. Ustanowienie powiernictwa może być zatem zachowane w tajemnicy wyłącznie pomiędzy powiernikiem a powierzającym.
Powiernik działa w spółce i dokonuje wszelkich czynności na rzecz powierzającego, według wskazań powierzającego i zgodnie z postanowieniami umowy powierniczej. Wszystkie postanowienia dotyczące sposobu wykonywania praw w spółce przez powiernika powinny zostać określone w umowie, przede wszystkim umowa powinna zawierać zapisy dotyczące obowiązku ścisłego stosowania się do poleceń powierzającego, a także zawierać udzielenie pełnomocnictwa do wykonywania praw w spółce. W umowie należy także zawrzeć postanowienia o obowiązku przeniesienia własności udziałów na powierzającego lub wskazany przez niego podmiot na każde jego żądanie lub w określonym przez strony z góry terminie.
W odniesieniu do powiernika, w zakresie podatków będzie on zobowiązany do rozliczenia wyłącznie wynagrodzenia należnego od powierzającego z tytułu wykonania umowy. Pomimo, że powiernik nabywa udziały we własnym imieniu, to podatkowo zlecone przez powierzającego transakcje pozostają dla niego neutralne.